Όταν η ύπαρξη κάποιας πέτρας στη χοληδόχο κύστη (χολολιθίαση) προκαλεί προβλήματα όπως έντονος πόνος, συνήθως χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης. Η επέμβαση αυτή διενεργείται με την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης και ονομάζεται χολοκυστεκτομή. Χρήση αυτής της χειρουργικής τεχνικής πραγματοποιείται σε περίπτωση που υπάρχει κάποια πέτρα στη χολή που φράζει την περιοχή, που εντοπίζεται είτε φλεγμονή στη χοληδόχο κύστη (χολοκυστίτιδα) ή στο πάγκρεας (παγκρεατίτιδα), είτε υπάρχει κάποιος πολύποδας ή καρκινικό σώμα.
Η χολοκυστεκτομή είναι μια κοινή χειρουργική επέμβαση και ενέχει μόνο έναν μικρό κίνδυνο επιπλοκών, όπως διαρροή χολής, αιμορραγία, μόλυνση, τραυματισμός σε κοντινά συστήματα, όπως ο χοληδόχος πόρος, το ήπαρ και το λεπτό έντερο, αλλά και κινδύνους που σχετίζονται με τη γενική αναισθησία, όπως θρόμβοι αίματος και πνευμονία. Ο κίνδυνος επιπλοκών εξαρτάται από τη γενική υγεία του κάθε ασθενή και τον λόγο που υποβλήθηκε σε χειρουργείο χολής.
Υπάρχουν δύο τύποι χειρουργικών επεμβάσεων για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης:
- Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή
- Ανοικτή χολοκυστεκτομή
Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο αφαίρεσης της χοληδόχου κύστης. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός κάνει τέσσερις μικρές τομές στην κοιλιακή χώρα. Στη συνέχεια, χρησιμοποιεί μια τομή για να εισάγει ένα λαπαροσκόπιο, έναν λεπτό σωλήνα με κάμερα στο άκρο. Αυτό απεικονίζει το εσωτερικό της χοληδόχου κύστης σε μια οθόνη μέγιστης μεγέθυνσης κι ευκρίνειας. Στη συνέχεια, η χοληδόχος κύστη αφαιρείται μέσα από μία άλλη μικρή τομή. Η επέμβαση διαρκεί 1 έως 2 ώρες και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σπίτι του την ίδια ημέρα, καθώς η ανάρρωση γίνεται ταχύτερα και υπάρχει ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος. Ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο αμέσως μόλις μπορέσει να καταναλώσει υγρά ή κάποια ελαφριά τροφή και περπατά χωρίς βοήθεια. Η επιστροφή στις κανονικές δραστηριότητες είναι εφικτή μετά από μία εβδομάδα.
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους ασθενείς, καθώς υπάρχει η πιθανότητα μετατροπής της λαπαροσκοπικής επέμβασης σε ανοιχτή χολοκυστεκτομή λόγω ορισμένων συνθηκών ή ανωμαλιών. Η μετατροπή της λαπαροσκοπικής προσέγγισης σε ανοιχτή επέμβαση κρίνεται κατά περίπτωση από τον αρμόδιο χειρουργό.
Ανοιχτή Χολοκυστεκτομή
Η ανοιχτή χολοκυστεκτομή χρησιμοποιείται από τον εκάστοτε χειρουργό σε περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται πως η λαπαροσκοπική μέθοδος δεν αποτελεί ασφαλή ή εφικτή επιλογή. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο χειρουργός μπορεί να ξεκινήσει με μια λαπαροσκοπική προσέγγιση και να θεωρήσει απαραίτητο να κάνει μια μεγαλύτερη τομή λόγω ύπαρξης κάποιας ισχυρής φλεγμονής, ανατομικών ανωμαλιών, κίρρωσης, ουλώδους ιστού από προηγούμενες επεμβάσεις ή επιπλοκές ή ύπαρξης κάποιας κακοήθειας. Οι συνθήκες για ένα τέτοιο χειρουργείο χολής καθορίζονται κάθε φορά κατά περίπτωση από την εμπειρία του χειρουργού και τους κινδύνους της λαπαροσκόπησης.
Η ανοιχτή χολοκυστεκτομή πραγματοποιείται μέσα από 1 τομή μήκους περίπου 4 έως 6 ιντσών, η οποία γίνεται στην πάνω δεξιά πλευρά της κοιλιάς. Ο χειρουργός βρίσκει τη χοληδόχο κύστη και τη βγάζει μέσα από την τομή. Η διενέργεια μιας ανοιχτής χολοκυστεκτομής παρατείνει τον χρόνο νοσηλείας και την ταχύτητα ανάρρωσης, η οποία ανέρχεται στις 4-6 εβδομάδες. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα, από τη στιγμή που πρωταρχικό μέλημα είναι η υγεία του ασθενούς.
Πριν το χειρουργείο
Για να προετοιμαστεί ο ασθενής για ένα χειρουργείο χολής (χολοκυστεκτομή), είναι σημαντικό να μην έχει φάει ή πιει τίποτα μετά τα μεσάνυχτα της προηγούμενης μέρας του χειρουργείου. Επίης, μπορεί να χρειαστεί να σταματήσει, αν το κρίνει απαραίτητο ο αρμόδιος ιατρός, τη λήψη ορισμένων φαρμάκων πριν την επέμβαση, αν κριθεί ότι μπορεί να αυξήσουν κάποιο μετεγχειρητικό κίνδυνο. Πριν την επέμβαση χολοκυστεκτομής πραγματοποιείται προεγχειρητικός έλεγχος που περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, ανάλυση ούρων, υπερηχογράφημα στην κοιλιακή χώρα, καρδιολογικό έλεγχο και ακτινογραφία θώρακος. Για τη διενέργεια της επέμβασης απαιτείται γενική αναισθησία, η οποία χορηγείται ενδοφλέβια.
Μετά το χειρουργείο
Στο τέλος της επέμβασης ο ασθενής μεταφέρεται σε ένα δωμάτιο ανάρρωσης όπου παρακολουθείται ώστε να συνέλθει από την αναισθησία χωρίς επιπλοκές. Στη συνέχεια μεταφέρεται στο δωμάτιο του νοσοκομείου, ενώ η αφαιρούμενη χοληδόχος κύστη υποβάλλεται σε ιστολογική εξέταση.